Phương trình tổng quát của mặt phẳng. Phương trình chính tắc của mặt phẳng. Phương trình đoạn chắn của mặt phẳng.
Phương trình chính tắc của mặt phẳng.Mặt phẳng $\left( \alpha \right)$ đi qua điểm ${M_0}\left( {{x_0};{y_0};{z_0}} \right)$ và có vector pháp tuyến là $\vec n = \left( {A,B,C} \right)$ sẽ có phương trình chính tắc là $$A\left( {x - {x_0}} \right) + B\left( {y - {y_0}} \right) + C\left( {y - {y_0}} \right) = 0.$$ Ví dụ 1. Phương trình mặt phẳng $\left( \alpha \right)$ đi qua điểm $M\left( {2;1; - 3} \right)$ và có vector pháp tuyến $\vec n = \left( {4;2; - 1} \right)$ là
$$4\left( {x - 2} \right) + 2\left( {y - 1} \right) - 1\left( {z + 3} \right) = 0 \Leftrightarrow 4x + 2y - z - 9 = 0.$$ Ví dụ 2. Viết phương trình mặt phẳng $\left( \alpha \right)$ qua điểm ${M_0}\left( { - 1;1;2} \right)$ và vuông góc với trục $Ox$.
Giải. Ta có ${{\vec n}_\alpha } = \vec i = \left( {1;0;0} \right)$. Phương trình của mặt phẳng $\left( \alpha \right):$ $1\left( {x + 1} \right) + 0\left( {y - 1} \right) + 0\left( {z - 2} \right) = 0 \Leftrightarrow x + 1 = 0.$
Phương trình tổng quát của mặt phẳng. Mặt phẳng $\left( \alpha \right)$ có phương trình tổng quát dạng $Ax + By + Cz + D = 0$ và vector pháp tuyến là ${{\vec n}_\alpha } = \left( {A;B;C} \right) \ne \vec 0.$
Ví dụ 3. Giả sử mặt phẳng $\left( P \right):$ $x - 2y + 3z = 0.$ Xác định vector pháp tuyến và một điểm thuộc $\left( P \right)$.
Giải. Vector pháp tuyến của mặt phẳng $\left( P \right)$ là ${{\vec n}_P} = \left( {1; - 2;3} \right)$.
Thay $x = 1,{\rm{ }}y = 2$ vào phương trình của $\left( P \right)$ ta được $1 - 2 \cdot 2 + 3z = 0 \Rightarrow z = 1 \Rightarrow {M_0}\left( {1;2;1} \right) \in \left( P \right).$
Phương trình mặt phẳng theo đoạn chắn. Mặt phẳng $\left( \alpha \right)$ đi cắt các trục toạ độ $Ox$, $Oy$, $Oz$ lần lượt ở $A\left( {a;0;0} \right),$ $B\left( {0;b;0} \right), C\left( {0;0;c} \right)$ sẽ có phương trình là $$\frac{x}{a} + \frac{y}{b} + \frac{z}{c} = 1$$ và được gọi là phương trình theo đoạn chắn của $\left( \alpha \right)$.
Ví dụ 3. Viết phương trình tổng quát mặt phẳng đi qua ba điểm $A\left( {2;0;0} \right),B\left( {0; - 1;0} \right),C\left( {0;0;3} \right).$
Góp ý hoặc một bài toán của Quý học viên hoặc Quý Phụ Huynh