Góc giữa hai đường thẳng trong không gian
- Thứ sáu - 05/02/2016 20:11
- In ra
- Đóng cửa sổ này
Góc giữa hai đường thẳng trong không gian. Công thức tính góc giữa hai đường thẳng. Hai đường thẳng vuông góc trong không gian.
Góc giữa hai đường thẳng. Góc $\varphi$ giữa hai đường thẳng $d_1$ và $d_2$, ký hiệu $\left( {{d_1},{d_2}} \right)$, được định nghĩa như sau
Trong đó ${\vec u_1} = \left( {{a_1};{b_1};{c_1}} \right),\;\;{\vec u_2} = \left( {{a_2};{b_2};{c_2}} \right)$ lần lượt là vector pháp tuyến của $d_1$ và $d_2$ và $\alpha$ là góc tạo bởi ${{\vec u}_1},{{\vec u}_2}$. Như vậy $\varphi $ và $\alpha $ hoặc bằng nhau như ở hình 1, hoặc bù nhau như ở hình 2.
Ta lưu ý rằng $0 \leqslant \varphi \leqslant {90^0}$, trong khi đó $0 \leqslant \alpha \leqslant {180^0}.$
Công thức tính góc hơp bởi hai đường thẳng. Góc $\varphi$ giữa hai đường thẳng $d_1$ và $d_2$ được tính theo công thưc $$\cos \varphi = \left| {\cos \left( {{{\vec u}_1} \cdot {{\vec u}_2}} \right)} \right| = \frac{{\left| {{{\vec u}_1} \cdot {{\vec u}_2}} \right|}}{{\left| {{{\vec u}_1}} \right| \cdot \left| {{{\vec u}_2}} \right|}} = \frac{{\left| {{a_1}{a_2} + {b_1}{b_2} + {c_1}{c_2}} \right|}}{{\sqrt {a_1^2 + b_1^2 + c_1^2} \cdot \sqrt {a_2^2 + b_2^2 + c_2^2} }}.$$
trong đó ${{\vec u}_1}$ và ${{\vec u}_2}$ là các vector chỉ phương.
Ví dụ. Tính góc hợp bởi hai đường thẳng $\left( {{d_1}} \right):\left\{ \begin{array}{l}
x = - 1 + 2t\\
y = 2 + 2t\\
z = - 2
\end{array} \right.$ và $\left( {{d_2}} \right):\left\{ \begin{array}{l}
x = - 1 + \sqrt 2 t\\
y = 2 + \sqrt 2 t\\
z = - 2 + 2t
\end{array} \right..$
trong đó ${{\vec u}_1}$ và ${{\vec u}_2}$ là các vector chỉ phương.
Ví dụ. Tính góc hợp bởi hai đường thẳng $\left( {{d_1}} \right):\left\{ \begin{array}{l}
x = - 1 + 2t\\
y = 2 + 2t\\
z = - 2
\end{array} \right.$ và $\left( {{d_2}} \right):\left\{ \begin{array}{l}
x = - 1 + \sqrt 2 t\\
y = 2 + \sqrt 2 t\\
z = - 2 + 2t
\end{array} \right..$
Giải. Ta có các vector chỉ phương của hai đường thẳng là ${\vec u_1} = \left( {2;2;0} \right),{\vec u_2} = \left( {\sqrt 2 ;\sqrt 2 ;2} \right)$. Suy ra $$ \cos \varphi = \left| {\cos \left( {{{\vec u}_1},{{\vec u}_2}} \right)} \right| = \frac{{\left| {{{\vec u}_1} \cdot {{\vec u}_2}} \right|}}{{\left| {{{\vec u}_1}} \right| \cdot \left| {{{\vec u}_2}} \right|}} = \frac{{\left| {2.\sqrt 2 + 2.\sqrt 2 + 2.0} \right|}}{{\sqrt {{{\left( {\sqrt 2 } \right)}^2} + {{\left( {\sqrt 2 } \right)}^2} + {0^2}} \cdot \sqrt {{{\left( {\sqrt 2 } \right)}^2} + {{\left( {\sqrt 2 } \right)}^2} + {2^2}} }} = \sqrt 2 \Rightarrow \varphi = {45^o}.$$
Bài tập